سامانه املاک
این سامانه که در سال 1398 توسط وزارت راه و شهرسازی رونمایی گردید به منظور جمع آوری اطلاعات ملکی افراد و معاملات آن ها راه اندازی شد. با توجه به آمار املاک کشور این وزارت خانه اعلام کرد که تعداد کثیری از خانه ها، خالی از سکنه بوده و این موضوع شرایط نامناسبی را برای بازار مسکن فراهم آورده است. لذا به منظور رفع برخی مشکلات در بازار مسکن این وزارت خانه اعلام کرد که خانه های خالی از سکنه مشمول مالیات شده و در صورتی که فروخته و یا اجاره داده نشوند مالکان موظف به پرداخت مالیات تعیین شده برای املاک خود خواهد بود.
با توجه به سوداگری های صورت گرفته در بازار مسکن، این اقدام به منظور جلوگیری از سرمایه گذاری و سفته بازی در بازار انجام شده و امید است که با کاهش تلاطم‌های موجود تقاضای مصرفی و واقعی را در بازار پر رنگ کند تا افراد بتواند برای داشن خانه به راحتی و بدون دغدغه اقدام کنند.
از ۱۹ فروردین ماه،همه سرپرستان خانوار شهری و روستایی موظف به ثبت محل سکونت خود با درج شخصی یا استیجاری بودن آن در سامانه «کد یکتا» هستند.
چه کسانی باید در سامانه املاک ثبت نام کنند؟
اصلاحیه ماده 54 مکرر قانون مالیات های مستقیم مصوب دی ماه 1399 در مورد افرادی که باید در سامانه املاک ثبت نام کنند، مقرر داشته: «کلیه سرپرستان خانوارها اعم از شهری و روستایی، مالک و مستاجر و تمامی مالکین واحد های مسکونی مکلفند اطلاعات محل سکونت ( اقامتگاه ) و املاک تحت مالکیت خود ( با مالکیت های رسمی، وکالتی، تعاونی شهری و روستایی) را ظرف مدت 2 ماه از تاریخ 1400/01/19 در سامانه املاک درج نمایند»
بنابراین همانطور که ملاحظه می شود، بر خلاف آنچه در میان عامه مردم رایج شده و سامانه املاک را سامانه ای ویژه ثبت املاک می دانند، ثبت نام در سامانه یکتا اختصاص به مالکین نداشته و کسانی که باید در سامانه املاک ثبت نام کنند، کلیه سرپرستان خانوار اعم از مالکین و مستاجرین می باشند.
همچنین با توجه به ماده مذکور، اطلاعاتی که باید از سوی سرپرستان خانوار در این سامانه وارد شود، برای مالکین، اطلاعات مربوط به املاک آنها بوده و نحوه ثبت نام مستاجران در سامانه املاک نیز به این صورت بوده که اطلاعات سکونتی آنها باید وارد سامانه شود. در مورد مالکین نیز، نوع سند مالکیت اعم از رسمی و عادی تفاوتی نداشته و کلیه مالکین املاک با هر نوع از سند، ملزم به ثبت نام در سامانه املاک می باشند. لازم به ذکر است که مستاجران علاوه بر ثبت نام در این سامانه، می توانند جهت اخذ وام ودیعه مسکن در سامانه ثبت نام وام ودیعه مسکن tem.mrud.ir نیز ثبت نام نمایند.
بر اساس اعلام وزارت راه و شهرسازی، نحوه ثبت نام برخی از افراد مشمول ثبت ملک در سامانه املاک یعنی اشخاص حقوقی، اشخاص حقیقی با سن کمتر از 18 سال ، اتباع خارجی و ایرانیانی که در خارج از کشور ساکن بوده، در آینده اطلاع رسانی شده که تا لحظه نگارش این مقاله، اطلاعیه ای از جانب این وزارت خانه در این رابطه اعلام و منتشر نشده است.
چه کسانی نباید در سامانه املاک ثبت نام کنند؟
با توجه به آنچه در بخش قبل گفته شد و با در نظر گرفتن این نکته که بر اساس اصلاحیه قانون مالیات های مستقیم، سرپرستان خانوار موظف به ثبت نام در سامانه املاک می باشند، در پاسخ به این سوال که چه کسانی نباید در سامانه املاک ثبت نام کنند؟ می توان گفت که غیر از سرپرستان خانوار، بقیه اعضا خانواده در صورتی که مالک ملکی نباشند، نباید در سامانه املاک ثبت نام کنند و به عبارت دیگر، این گروه افراد مشمول ثبت ملک در سامانه املاک نمی باشند.
اگرچه مالیات بر خانه های خالی صرفا به املاک خالی واقع شده در شهرهای با جمعیت بالای 100 هزار نفر تعلق می گیرد، اما کلیه مالکین املاک که در شهرهای با جمعیت کمتر از 100 هزار نفر واقع شده و روستاها نیز ملزم به ثبت خانه های خالی و دیگر املاک خود در سامانه املاک و از طریق امکانات متعدد آن مانند اپلیکیشن املاک و اسکان بوده و در صورت عدم ثبت اطلاعات املاک خود، مشمول جریمه مقرر در قانون مالیات های مستقیم خواهند شد. بنابراین نباید چنین تصور شود که مالکین املاک واقع شده در شهرهای با جمعیت کمتر از 100 هزار نفر و روستاها، نباید در سامانه املاک ثبت نام کنند.
چگونگی ثبت اطلاعات در سامانه املاک و اسکان کشور
1- در مرحله اول وارد سایت اینترنتی https://amlak.mrud.ir می شوید و بر روی گزینه ورود کلیک می کنید؛ همان طور در تصویر می بینید در بخش سمت راست صفحه، پشتیبانی وب سایت برای پاسخ به سوالات شما آمادگی دارد و در پایین صفحه نیز شماره تلفن ارتباطات مردمی برای رفع ابهامات شده ثبت شده است
2-پس از این مرحله باید شماره همراه خود را در قسمت مورد نظر وارد کنید، در نظر داشته باشید که شماره همراهی را ثبت کنید که بر اساس شماره ملی تان اخذ کردید تا در مراحل بعدی ثبت اطلاعات با مشکل مواجه نشوید.
3- در مرحله بعد، صفحه جدیدی باز می شود که باید کد ملی خود را در جای در نظر گرفته شده، ثبت کنید.
4-با ثبت کد ملی در صفحه مورد نظر و تایید کد ملی شما، کدی با عنوان «کد سماوا» به شماره همراه شما فرستاده می شود که این کد را باید در جای در نظر گرفته شده برای آن، وارد کنید.
5 پس از ثبت کد ارسال شده، پنل داده های کاربری شما به نمایش در می آید؛ و قبل از صفحه ای مثل صفحه پایین مشاهده خواهید کرد؛ رمز عبوری که در این صفحه مشاهده می کنید را در جایی یادداشت کنید و نزد خود حفظ کنید؛ البته لازم به ذکر است که اگر رمز عبور را یادداشت نکردید یا فراموش کردید جای نگرانی نیست؛ این رمز عبور قابل بازخوانی است در ضمن با اشاره رو صفحه می توانید داده های خود را ثبت کنید.
6-پس از ثبت و تصحیح داده های فردی، صفحه پایین را خواهید دید؛ در صورتی که شما خود سرپرست خانوار هستید، گزینه سرپرست هستم و در صورتی که سرپرست نیستید گزینه زیر مجموعه هستم را گزینش و پس از آن داده ها را ذخیره می کنید.
7-در صورتی که سرپرست هستید باید اطلاعات اعضای خانوار را و در صورتی که زیر مجموعه هستید اطلاعات سرپرست خانوار را در سامانه ثبت کنید
8-پس از وارد کردن اطلاعات اعضای خانوار با صفحه زیر روبرو خواهید شد در صورتی که خودتان مالک هستید گزینه اول/، اما در صورتی که مستاجرید گزینه دوم و اگر در خارج ایران هستید ولی واحد مسکونی در ایران دارید گزینه سوم را گزینش و در آخر گزینه رفتن به مرحله بعد را کلیک کنید.
9- پس از همه این مراحل نوبت به وارد کردن داده های مالکیت می رسد؛ در این جا اطلاعات مالکیت درخواست شده را ثبت نمایید.
10-بعد از ثبت اطلاعات مالکیت بر طبق سند؛ اکنون شهر محل سکونت خود را وارد نمایید.
ثبت اطلاعات در سامانه املاک و اسکان کشور
11-پس از وارد کردن شهر محل سکونت، صفحه ای جهت ثبت اطلاعات محل سکونت هویدا خواهد شد.
ثبت اطلاعات در سامانه املاک و اسکان کشور
12-پس از وارد کردن اطلاعات واحد مسکونی، اطلاعات مربوط به قبوض خود را ثبت نمایید.
13-در انتها با کلیک بر روی گزینه پیش نمایش، داده های ثبت شده خود را بازبینی می کنید؛ در صورتی که از داده های وارده اطمینان پیدا کردید؛ ثبت نهایی را کلیک می کنید؛ باید توجه داشته باشید پس از این مرحله امکان ویرایش اطلاعات را نخواهید داشت.
14-ثبت واحد مسکونی اول در اینجا در سامانه املاک و اسکان کشور پایان می یابد، در صورتی که واحد دیگری هم در اختیار دارید، در صفحه باز شده ان را هم وارد نمایید.
چند نکته مهم در هنگام ثبت اطلاعات در سامانه املاک و اسکان کشور
- شماره همراهی را که ثبت می کنید باید مالکیت آن بر اساس شماره ملی به شما تعلق داشته باشد.
- پس وارد کردن داده ها و زدن گزینه ثبت نهایی ، دیگر قادر نخواهید بود که اطلاعات خود را ویرایش کنید با توجه به جرایم سنگینی که برای وارد کردن اشتباه اطلاعات در نظر گرفته اند بهتر است در وارد کردن اطلاعات خود دقت کافی را به خرج دهید.
- سکونتگاه اصلی شما، مکانی است که در آن اقامت دارید، سکونتگاه فرعی نیز واحد مسکونی دوم شماست.
- اگر شما خود مالک واحد مسکونی هستید و آن را اجاره داده اید، باید در بخش اضافه کردن واحد مسکونی، پس از ثبت اطلاعات ملک، در بخش اطلاعات، «شخص دیگری ساکن است» را گزینش کنید و داده های مستاجر خود را ثبت کنید.
- در صورتی که به هر دلیلی با مشکلی در ثبت اطلاعات در سامانه املاک و اسکان کشورمواجه شدید با شماره تلفن های زیر تماس حاصل نمایید
- وزارت راه و شهرسازی این امکان را ایجاد کرده است تا در طول 24 ساعت به پرسش های شهروندان در این موضوع پاسخ دهد. برای سوالات خود می توانید در 24 ساعت شبانه روز با شماره تلفن 59198 تماس برقرار کنید؛ شهروندان که ساکن شهرستان ها هستند باید برای تماس با این شماره پیش شماره تهران را نیز وارد نمایند. در ضمن سامانه پیامکی 021293 نیز به همین منظور اختصاص داده شده است.